1.  ส่วนต่าง ๆ ของตะไบ

ตะไบเป็นเครื่องมือที่ทำหน้าที่ปรับผิวชิ้นงานที่ขรุขระให้เรียบ  หรือตกแต่งผิวงานเพื่อประกอบชิ้นส่วนเข้าด้วยกัน  ใช้กับงานโลหะทุกชนิด  คมของตะไบจะขูดเอาเศษโลหะเล็กๆ  บนผิวงานออก

จากรูป  เมื่อขยายคมตัดจะเห็นคมตัดเล็กๆ  เรียงตามกัน  ซึ่งมีลักษณะเหมือนฟันเลื่อยที่หนามาก

ตะไบประกอบด้วยส่วนลำตัว  ซึ่งบนลำตัวมีฟันขนาดเล็กจำนวนมาก  และส่วนก้านตะไบจะประกอบเข้ากับด้ามตะไบ  ฟันตะไบเมื่อขยายให้เห็นเพียงฟันเดียวแล้วนำมาเปรียบเทียบกับฟันของเลื่อย

แนวตัดของฟันตะไบ

ลายตัดของฟันตะไบแบบนี้  เรียกว่า  ตะไบลายตัดเดี่ยว  แต่ละลายตัดจะทำให้เกิดคมตัดเป็นรูปปริซึมสามเหลี่ยม  ขณะที่ทำการปาดผิวจะได้แถบของเศษกว้าง  หรือกล่าวได้ว่าฟันตะไบกินเต็มห้า  จึงเหมาะสำหรับโลหะอ่อน ๆ  เช่น  ตะกั่ว  ดีบุก  อะลูมิเนียม  เพราะถ้าโลหะงานแข็ง  จะทำให้ฟันกินเต็มหน้าและใช้แรงมากเกินไป  ผลคือ  ผิวไม่เรียบ  ส่วนแนวฟันที่เอียงหรือโค้ง  ก็เพื่อให้เศษโลหะวิ่งออกจากช่องได้สะดวกเท่านั้น  ตะไบลายเดี่ยวโดยทั่วไปจะมีมุมประมาณ  65 – 85 องศา   ดังรูป

ตะไบลายไขว้  เกิดจากแนวตัด  2  แนวตัดกัน  ทำให้เกิดเป็นรูปปิรามิด  เหมาะสำหรับตะไบวัสดุแข็ง เช่น เหล็กหล่อ  เหล็กเหนียว  ทองเหลือง 

ช่วงร่องฟันตะไบ

ช่วงร่องฟันตะไบ คือ ระยะห่างที่แกนตะไบของร่องฟัน  2  ร่อง ที่อยู่เรียงกัน  ความหยาบละเอียดของตะไบจะบอกเป็นจำนวนร่องฟันต่อความยาว  1  เซนติเมตร 

ความลึกของแนวตัด

ในกรณีตะไบลายตัดคู่  ถ้าหากว่าแนวตัดทั้งสองแนวมีความลึกเท่ากันแล้ว  จะเป็นผลทำให้เกิดปิรามิดยอดแหลม  การที่เกิดฟันเป็นยอดแหลมนี้ทำให้การตะไบผิวงานไม่เรียบ  เนื่องจากฟันที่ได้จะทำหน้าที่ขูดไปเป็นรอยข่วนหรือเป็นเส้นเท่านั้น  

แต่ถ้าร่องฟันตะไบของแนวตัดทั้งสองไม่เท่ากัน  จะมีผลทำให้ยอดฟันมิได้เป็นจุด  และมีความกว้างหรือเป็นเกล็ดขึ้น  ทำให้ได้เศษโลหะเป็นแถบโตขึ้น  ซึ่งจะทำให้ได้ผิวเรียบกว่าเมื่อทำการตะไบ

แนวตัดหลักและแนวตัดรอง

จากแนวตัดของตะไบคมตัดคู่  จะเห็นว่ามีร่องตัดที่ลึก  เรียกว่า  “แนวตัดหลัก”  (First Cut)  ซึ่งจะ

ทำมุมกับแกนตะไบมากกว่า  คือ  ประมาณ  70 – 80  องศา  ส่วนร่องตัดที่ตื้นกว่า  เรียกว่า “แนวตัดรอง” (Second Cut)  ซึ่งจะทำมุมกับแกนตะไบน้อยกว่า  คือ ประมาณ 30 – 45  องศา 

วัสดุที่ใช้ทำตะไบ

ตะไบทำจากเหล็กผสมคาร์บอน  ซึ่งมีส่วนผสมของคาร์บอนอยู่ประมาณ 0.8  ถึง 1.4  เปอร์เซนต์

ส่วนตะไบที่ต้องการความคงทนสูงต้องทำด้วยเหล็กกล้าอย่างดี  รูปร่างของฟัน  นอกจากที่ถูกกำหนดโดย

ลายตัดแล้ว  ความถี่ความลึกของร่องฟันยังมีผลต่อขนาดของฟันอีกด้วย  คือ  ตะไบหยาบจะเกิดจากร่องตัดลึกและห่าง  ใช้สำหรับตะไบงานหยาบ  ส่วนตะไบละเอียด  จะเกิดจากร่องตัดตื้นและถี่    ซึ่งเป็นผลให้เกิดฟันจำนวนมากและถี่  ซึ่งเหมาะสำหรับตะไบตกแต่งผิวขั้นสุดท้าย  หรือเรียกว่าการตะไบผิวละเอียด

2.  ชนิดของตะไบ  และลักษณะการใช้งาน

                  การเลือกชนิดของตะไบ ไม่เฉพาะแต่จะเลือกความหยาบละเอียดมาใช้งานให้เหมาะกับวัสดุงานเท่านั้น  ยังต้องเลือกตามขนาดและรูปร่างของชิ้นงานที่ต้องการด้วย  ตามปกติการใช้งานของตะไบขึ้นอยู่กับรูปร่างหน้าตัดของมัน  เช่น  ตะไบกลม  ใช้สำหรับตะไบรูกลม

การใส่ถอดด้ามตะไบ

ปลายแหลมของตะไบ  ที่เรียกว่า “ก้านตะไบ”  ต้องถูกสวมด้วยด้ามตะไบที่มีขนาดพอเหมาะ  เพื่อให้สามารถจับทำงานได้สะดวกและปลอดภัย

       1.  การเจาะรูด้ามตะไบด้ามตะไบปกติเป็นไม้  ก่อนที่จะนำไปใส่  ต้องเจาะรูด้ามตะไบเป็นขั้นๆ ไป  โดยให้เส้นผ่านศูนย์กลางและความลึกของรูมีขนาดดังแสดงในรูป  ทั้งนี้เนื่องจากก้านตะไบเป็นปลายเรียว

       2.  ด้ามตะไบที่ถูกต้องด้ามตะไบที่ถูกต้อง  ควรยาวกว่าก้านของตะไบประมาณ  1/3  ของความยาวก้านตะไบ  และเมื่อสวมเจ้ากับก้านตะไบ  จะต้องอยู่ในแนวตรงกึ่งกลางพอดี  โดยเว้นช่องว่างระหว่างลำตัวกับด้ามประมาณ  10  มิลลิเมตร

       3.  การใส่ด้ามตะไบใช้มือซ้ายจับลำตัวตะไบและสวมด้ามตะไบบนก้านตะไบ  แล้วใช้ค้อนไม้ตอกด้ามด้วยแรงพอประมาณ  จนกระทั่งด้ามตะไบสวมลึกได้ตำแหน่งที่ถูกต้อง

      4.  การถอดด้ามตะไบกระทำได้โดยเปิดปากของปากกาจับงานให้ห่างออกเล็กน้อยพอที่จะสอดตะไบด้วยมือขวา  แล้วดึงกระแทกด้ามตะไบกับปากกาด้วยแรงพอประมาณ  จนกระทั่งด้ามตะไบหลุดออกมา  

อันตรายจากการใส่ตะไบไม่ถูกวิธี

การใส่ด้ามตะไบไม่ควรจับด้ามตะไบกระแทกลงพื้น  เพราะตะไบที่ติดอยู่อาจหลุดออกมาแทงใส่มือได้

ระดับของปากกาที่เหมาะสมสำหรับการตะไบ

 เพื่อที่จะให้ได้การตะไบที่ดีผลงานออกมาใช้ได้     ควรใช้ระดับสูงสูดของปากกาต่ำกว่าระดับข้อศอกประมาณ 5 – 8 ซม.     ดังนั้น  ถ้าหากการยืนยังไม่ได้ระดับที่เหมาะสม    จะต้องมีการปรับระดับของปากกาให้เหมาะสมกับความสูงของผู้ปฏิบัติงานโดยการหนุนปากกาขึ้นสำหรับคนสูง และใช้ม้ารองสำหรับคนต่ำ  

การทำความสะอาดตะไบ

ตะไบเมื่อใช้งานไปได้ระยะเวลาหนึ่ง  เศษโลหะจะอุดตันอยู่ระหว่างช่องฟัน  โดยเฉพาะตะไบละเอียด  จำเป็นต้องทำความสะอาดบ่อยๆ  เนื่องจากตะไบที่มีเศษโลหะอุดตัน  จะทำให้ผิวงานถูกขูดเป็นรอยขนาดใหญ่ขณะตะไบ   ดังนั้น  การทำความสะอาดตะไบควรทำเป็น  3  ช่วงดังนี้  คือ  ก่อนเริ่มต้นตะไบ  ในระหว่างตะไบ และหลังจากตะไบเสร็จแล้ว

        1.   การทำความสะอาดตะไบด้วยแปรงเหล็ก   เศษโลหะหรือเศษวัสดุที่อุดตันร่องฟันตะไบสามารถขจัดออกไปได้  โดยการใช้แปรงเหล็กถูในทิศทางแนวร่องลึก  ดังรูปการแปรงที่ถูกวิธี คือ  การดึงแปรงเหล็กเข้าหาลำตัวทางเดียว  โดยวางปลายตะไบบนพื้นโต๊ะงาน และจับด้ามตะไบด้วยมือซ้าย    การถูตะไบไปมาตามความยาวของตะไบเป็นวิธีการทำความสะอาดที่ไม่ถูกต้อง

        2.  การทำความสะอาดตะไบด้วยแท่งทองเหลืองในกรณีที่เศษวัสดุติดฝังแน่นในร่องตะไบไม่สามารถขจัดออกได้ด้วยแปรงเหล็ก  จำเป็นต้องใช้แท่งทองเหลืองปลายแบนแซะออกในแนวร่องคมตัด ดังรูปไม่ควรใช้เหล็กขีดแซะเศษวัสดุออก    เพราะเหล็กขีดเป็นเครื่องมือร่างแบบ  อาจทำให้เหล็กขีดทื่อหรือปลายเหล็กขีดหักได้

การจัดวางเครื่องมือบนโต๊ะปฏิบัติงาน

ในการปฏิบัติงานตะไบ  ควรวางเครื่องมือและเครื่องวัดไว้บนโต๊ะเฉพาะที่จำเป็นต้องใช้ให้พร้อมตะไบ  และเครื่องมือวัดต้องไม่วางปะปนกัน  ทั้งบนโต๊ะทำงานและในลิ้นชัก  เครื่องมือและเครื่องมือวัดที่ทำความสะอาดแล้ว  จึงจะเก็บไว้ในลิ้นชักได้  ดังรูป

วิธีการจับตะไบ

การจับตะไบก็มีความสำคัญอย่างหนึ่ง  ซึ่งผู้ปฏิบัติงานจะละเลยเสียไม่ได้  เพราะถ้าหากจับตะไบไม่ถูกวิธีแล้ว  จะเกิดการเสียดสีระหว่างด้ามกับตะไบกับฝ่ามือ  ทำให้ฝ่ามือพอง  ส่งผลให้ไม่สามารถปฏิบัติ

งานได้  ดังนั้น ผู้ปฏิบัติงานตะไบจะต้องศึกษาวิธีการจับตะไบให้ถูกต้อง

1.  ท่าจับเบื้องต้นวางด้ามตะไบลงบนฝ่ามือขวา  โดยให้ปลายของด้ามตะไบอยู่ในแนวกึ่งกลางของนิ้วหัวแม่มือ

2.  การจับตะไบขนาดใหญ่ใช้สำหรับตะไบลดขนาดหรือตะไบผิวหยาบ  โดยกำรอบด้ามตะไบด้วยนิ้วสี่นิ้ว  แล้วกดด้ามตะไบด้วยนิ้วหัวแม่มือซึ่งเหยียดตรงอยู่ในแนวกึ่งกลางตะไบ  จากนั้นกดปลายตะไบด้วยฝ่ามือซ้าย

3.  การจับตะไบขนาดกลางใช้สำหรับตะไบหลังจากตะไบหยาบมาแล้ว  หรือตะไบผิวละเอียด  โดยจับและกดด้ามตะไบเหมือนวิธีจับตะไบขนาดใหญ่   กดปลายตะไบด้วยหัวแม่มือซ้ายและหนุนด้วยนิ้วสองนิ้ว

4.  การจับตะไบขนาดเล็กใช้สำหรับงานพื้นที่แคบๆ โดยจับด้ามตะไบด้วยมือขวานิ้วชี้กดด้ามตะไบ       และนิ้วหัวแม่มือกับนิ้วกลางประคองด้ามตะไบ  มือซ้ายอาจไม่จำเป็นต้องใช้

คลิกเพื่อดูหมวดหมู่ ตะไบ  ในหน้าร้าน

ติดต่อสั่งซื้อสินค้า หรือขอใบเสนอราคาได้ทาง หจก. สหโชคแมชชีนเนอรี่ 1993

โทรศัพท์:   02-223-6745, 02-223-6749, 02-222-8018

โทรสาร:     02-224-9784

Line id:     scm1993.th

E-mail:     scm1993tools@gmail.com

เวลาทำการ:   จันทร์-เสาร์  8.30-17.30 น. (ปิดวันอาทิตย์)

Website: http://www.scm1993tools.com